گروه خودروسازی سایپا در سال ۱۳۸۷ از اولین خودروی طراحی شده‌ی داخلی خود با نام مینیاتور، که آن را «ملی» می‌نامید، رونمایی کرد. آن طور که سازنده‌ی خودرو ادعا کرده بود تمام مراحل طراحی و تولید مینیاتور توسط متخصصان داخلی انجام شده بود. با این حال گفته می‌شود که طراحی اولیه این سدان کوچک توسط یک طراح ژاپنی و در قرن ۲۰ میلادی صورت گرفته بود.
معرفی اولیه
چندی پس از رونمایی از این خودرو نام آن به تیبا تغییر پیدا کرد. تیبا به رغم طراحی ظاهری ضعیف و کیفیت پایین تولید با استقبال خوبی از سوی بازار مواجه شد. پنج سال پس از رونمایی از تیبا، شرکت سایپا از ساخت یک «محصول جدید» با نام ساینا روی پلت فرم تیبا خبر داد. اما با یک نگاه سریع می‌توان متوجه شد که ساینا بعد از تیبا۲، دومین فیس‌لیفت تیبا محسوب می‌شود. ساینا علی‌رغم این که در نمای جلو و عقب تفاوت‌هایی با تیبا دارد، اما از نظر مشخصات فنی تفاوتی با آن ندارد. در هر صورت سازنده‌ی ساینا با عنایت به طراحی و ساخت یک محصول جدید، این خودرو را چند میلیون گران‌تر از تیبا می‌فروشد. در ادامه با بررسی کامل ساینا با اُتکس همراه باشید.
عملکرد فنی
ساینا با همان موتور تیبا عرضه می‌شود، یعنی یک موتور ۱.۵ لیتری با چهار سیلندر و ۸ سوپاپ که با استاندارد آلایندگی یورو ۴ تولید می‌شود. حداکثر قدرت این موتور 87 اسب‌بخار در دور موتور ۵۳۰۰ rpm است و گشتاوری معادل 128 نیوتون متر در دور موتور ۳۶۰۰rpm تولید می‌کند. قدرت تولید شده توسط موتور M15 از طریق یک گیربکس ۵ سرعته‌ی دستی به محور جلو منتقل می‌شود. ترمز ساینا برای چرخ‌های جلو از نوع دیسکی و برای چرخ‌های عقب از نوع کاسه‌ای می‌باشد. اما در مورد مصرف سوخت این خودرو گفتنی است که موتور ۱.۵ لیتری ساینا با سوزاندن ۷ لیتر بنزین در ۱۰۰ کیلومتر مصرف سوخت پایینی ندارد. باک این خودرو نیز ۴۱ لیتر بنزین در خود می‌گنجاند.
طراحی و امکانات
باید اقرار کنیم که علی‌رغم کمبودها و نقاط ضعف متعددی که خودروی ساینا دارد، نسبت به تیبا یک گام رو به جلو محسوب می‌شود. تیبا نسبت به خودروی پراید، که منبع اصلی سودآوری سایپا محسوب می‌شود، از لحاظ فنی پیشرفت‌های چشمگیری دارد، از جمله پیشرانه‌ی آن قوی‌تر بوده و کیفیت سواری آن نیز بالاتر است. با این حال طراحی ظاهری و فضای کابین آن قدیمی به نظر می‌رسد و در یک کلام می‌توان گفت که طراحی تیبا متعلق به گذشته است. سایپا نیز با توجه به این موضوع سعی کرده است فیس‌لیفت جدید تیبا را با به روزرسانی‌هایی هر چند جزئی به بازار ارائه دهد.
نتیجه‌ی تلاش طراحان سایپا خودروی ساینا است. خودرویی که در ناحیه‌ی دماغه و پشت خودرو تفاوت‌های آشکاری با تیبا دارد. البته باید به آینه‌های جانبی متفاوت این خودرو نیز اشاره کرد. در قسمت جلوی خودرو شاهد تغییرات محسوس در چراغ‌ها، دریچه‌های هوا و البته جلو‌پنجره هستیم. در این خودرو دیگر خبری از جلوپنجره‌ی زشت تیبا، که شباهت غیرقابل‌کتمانی به سبیل هیتلر داشت، نیست. در دریچه‌ی هوای پایینی و اطراف مه‌شکن‌های جلو خطوط اغراق‌آمیز و زائدی دیده می‌شود. در قسمت عقب نیز به مانند دماغه‌ی خودرو طراحان به صورت انبوه از خطوط تیز و شکسته استفاده کرده‌اند. دو عدد مه‌شکن ذورزنقه‌ای شکل در دو سمت سپر عقب تعبیه شده است. با توجه به سپر عضلانی و هماهنگی چراغ‌ها با خطوط حجم دهنده عقب خودرو می‌توانی بگوییم که نمای پشت ساینا زیبا است.
همان طور که پیشتر در نمونه‌های فیس‌لیفت شده‌ی خودروهای وطنی شاهد بودیم، نمای جانبی خودرو تغییر چندانی نکرده است، از این رو زمانی که از دور به خودرو نگاه کنیم متوجه عدم تناسب قسمت جانبی خودرو با طراحی تیز قسمت جلو و عقب خودرو می‌شویم. با این که زه پلاستیکی زمختی که در روی درهای تیبا به چشم می‌آمد، در ساینا دیده نمی‌شود، اما ناموزون بودن المان‌های ظاهری قسمت جانبی خودرو با سایر قسمتهای بدنه و عدم تناسب بین ظاهر خشن و پویا با پیکره‌ی نحیف ساینا، نقص‌های غیرقابل چشم‌پوشی و آزاردهنده‌ای هستند. ظاهر ساینا به مانند این است که طراحان قسمتهای جلو و پشت خودرو را جداگانه طراحی کرده‌اند، سپس آن را به تیبا پیوند زده‌اند. رینگ‌های ۱۴ اینچی فولادی و آلومینیومی بنا به تیپ و مدل روی ساینا سوار می‌شود. در جای‌جای بدنه‌ی ساینا می‌توان آثار طراحی تیبا را مشاهده کرد. این شباهت‌ها را می‌توان در ستون‌ها، گلگیر‌ها و به خصوص گلگیر‌های عقب، خطوط جانبی که از بالای چراغ جلو و گلگیر جلو شروع شده و تا درها امتداد می‌یابند و مه‌شکن‌ها مشاهده کرد. در یک کلام می‌توان گفت که طراحی خارجی خودرو به دور از استانداردهای زیباشناختی بوده و در یک کلام نازیباست.
اما در مورد کابین خودرو باید گفت که طراحی کلی داشبورد تیبا در این جا نیز دیده می‌شود. اما به لطف تغییرات اندکی که در میانه‌ی داشبورد و طراحی جدید فرمان ایجاد شده، کابین ساینا دل‌نشین‌تر شده است. فرم درهای خودرو به کلی تغییر کرده است و از ظاهر متفاوتی بهره می‌برد. در کل به سبب افزایش فضای سرنشینان و ایجاد توازن بیشتر بین ادوات کابین و همچنین کیفیت بالاتر آن‌ها ، می‌توان گفت که طراحی داخلی ساینا نسبت به خودروی تیبا پیشرفت کرده است.
با توجه به قیمت بالاتر ساینا نسبت به تیبا، طبیعی است که این خودرو امکانات بیشتری را نیز به صورت استاندارد داشته باشد. از جمله امکانات ساینا می‌توان به این موارد اشاره کرد: دو ایربگ برای راننده و سرنشین جلو ، سیستم ترمز ABS به همراه توزیع الکترونیکی نیروی ترمز (EBD)، شیشه بالابر برقی جلو، شیشه بالابر برقی عقب در تیپ فول، کمربندی ایمنی پیش‌کشنده در تیپ فول، قفل مرکزی، چراغ‌های جلو با قابلیت تنظیم ارتفاع، ریموت، سنسور پارک دنده عقب در تیپ فول، آیینه‌های با قابلیت تنظیم برقی در تیپ فول و سیستم تهویه‌ی مطبوع نیمه اتوماتیک در تیپ فول. قیمت خودروی ساینا با سفارش تمام آپشن‌ها‌ي معرفی شده تا ۲ میلیون تومان افزایش پیدا می‌کند، که البته عادلانه به نظر نمی‌رسد.
قیمت و ارزیابی کلی
با توجه به مطالب گفته شده، عرضه‌ی ساینا به عنوان فیس‌لیفت تیبا با به‌روز‌رسانی‌های جزئی امری کاملا منطقی و در چارچوب عرف جهانی خودروسازی به نظر می‌رسید. اما شرکت سایپا این خودرو را به عنوان محصولی کاملا متفاوت از تیبا و با قمیتی بیشتر از آن به بازار معرفی کرده است. در هر صورت تلاش مهندسان گروه خودروسازی سایپا نتایج مثبتی در طراحی خارجی داشته و علی‌رغم نقص‌های جدی، ساینا را نسبت به تیبا زیباتر کرده است. سازنده‌ی خودرو مدعی است که برخی مشکلات فنی موجود در تیبا مانند صفحه کلاچ ضعیف، سیستم فنربندی ضعیف و عدم هماهنگی بین گیربکس و موتور در ساخت خودروی ساینا مرتفع شده است.
ساینا با قیمت پایه‌ی ۲۸ میلیون تومان عرضه می‌شود که با سفارش تیپ فول این قیمت تا ۳۰ میلیون افزایش پیدا می‌کند، از این رو این محصول رقیبی برای خودروهای سمند و پژو ۴۰۵ محسوب می‌شود. با توجه به اینکه رقبای ساینا از بدنه‌ای بزرگتر و مستحکم‌تر و موتور قدرتمندتر بهره می‌برند باید دید که آیا ساینا می‌تواند سهمی از بازار خودرو را به خود اختصاص دهد یا خیر. در آخر همچنین باید اشاره کرد که سایپا در نظر دارد تا پایان سال ۱۳۹۵ نمونه‌ی هاچ‌بک ساینا با گیربکس اتوماتیک cvt را به تولید برساند و طبق شنیده‌ها قیمت آن از ۳۲ میلیون تومان شروع خواهد شد.
| جدول مشخصات فنی | |
|---|---|
| مشخصات | ساینا |
| طول/عرض/ارتفاع (میلی‌متر) | ۱۴۸۴/۱۶۶۳/۴۲۵۱ |
| وزن خالص (کیلوگرم) | ۱۰۵۰ |
| حجم موتور (سی‌سی) | ۱۵۰۳ |
| تعداد سیلندر-سوپاپ | ۴-۸ |
| حداکثر قدرت (اسب بخار) | ۸۷ |
| حداکثر گشتاور (نیوتن متر) | ۱۲۸ |
| گیربکس | دستی ۵ سرعته |
| مصرف سوخت (لیتر در ۱۰۰ کیلومتر) | ۷ |