شما در مورد ایمنی خودروهای فعلی چه نظری دارید؟ آیا به نظر شما خودروهای قدیمی در مقایسه با خودروهای روز از سطح ایمنی قابل قبولی برخوردارند؟ یا اینکه شما هم به این موضوع اعتقاد دارید که بعضی خودروهای قدیمی به لطف آلیاژ متفاوت و بدنه سنگینتر در مقایسه با خودروهای جدید در تصادفات آسیب کمتری به سرنشینان وارد میکنند؟ در این افسانه به بررسی نظریه مطمئنتر بودن خودروهای قدیمی در تصادفات و سطح ایمنی خودروهای نوین و قدیمی خواهیم پرداخت. در ادامه با آکادمی اُتکس همراه باشید.
تصادفات رانندگی پدیدههایی تلخ و البته اجتنابناپذیر در دنیای خودرو هستند. به طور کلی با چشمپوشی از خطای انسانی، سطح ایمنی خودرو را میتوان مهمترین عامل اثرگذار در تصادفات و میزان آسیبهای ناشی از آن دانست. با این که در کشورمان به مقوله ایمنی در هنگام خرید خودرو، به علت پایه و اساس قدیمی اکثر خودروهای مونتاژی و گرانی بیش از حد سایر خودروهای روز وارداتی کمتر توجه میشود، اما این مورد یکی از مهمترین عوامل جذبکننده در هنگام خرید اتومبیل در سایر کشورهای دنیا است. اما در اینجا ذکر این نکته ضروری است که ایمنی خودرو، خود یک فاکتور نسبی است و میتوان عوامل دخیل در آن را به 2 دستهی کلی طراحی وسیله و تجهیزات ایمنی قرارگرفته در آن بخشبندی نمود. همچنین تجهیزات ایمنی نیز خود به 2 دستهی تجهیزات فعال و آنالیزگر مانند سنسورها، دوربینها و رادارهای کامپیوتری و تجهیزات غیرفعال واکنشی مانند کمربندها و ایربگها تقسیمبندی میشوند. بنابراین عملکرد هر یک از این عوامل میتواند نقش تعیینکنندهای در کاهش یا افزایش میزان آسیبها داشتهباشد. در طی سالیان اخیر نیز، خودروسازان با انبوه تکنولوژیهای پیشرفته و ایدههای نو به دنبال هدف به صفر رسیدن تصادفات رانندگی و خسارتهای ناشی از آن هستند. اما برای مثال، شاید شما هم دیده باشید که در حادثه تصادف یک دستگاه اتومبیل قدیمی متعلق به حدود 40 سال گذشته با یک اتومبیل نسبتا جدید، اتومبیل قدیمی آسیب کمتری دیده و اتومبیل جدید بیشتر تخریب شدهاست. در اینجا، ذهنیتهای شکل گرفته در مقوله ایمنی خودروها میتواند گمراهکننده باشد.
خودروهای بزرگ و سنگین الزاما ایمنتر نیستند!
یکی از ذهنیتهای غلط در میان افراد این مورد است که یک خودرو، هر چقدر بزرگتر بوده و وزن بیشتری داشتهباشد، در حوادث رانندگی ایمنتر بوده و برعکس آن خودروهای کوچکتر با وزن کمتر، در هنگام تصادفات آسیب بیشتری به سرنشینان وارد میکنند. همچنین در ادامه برای ذکر مثال از خودروهای قدیمی آمریکایی با بدنههای بزرگ و سنگین به عنوان مظهر استحکام و ایمنی یاد میشود. اما باید گفت که این تفکر اشتباه است و وزن اتومبیل، به تنهایی عامل مهم و تاثیرگذاری نبوده و حتی در صورت رعایتنکردن و نادیدهگرفتن سایر عوامل مهمتر، میتواند خود آسیبزننده باشد. در ادامه برای تفهیم بهتر این موضوع از شما دعوت میکنیم تا ویدئوی زیررا تماشا کنید :
ویدئویی که مشاهده نمودید یکی آزمونهای برگزار شده در سازمان امنیت بزرگراههای آمریکا یا IIHS بوده که بررسی وضعیت ایمنی دو خودروی آمریکایی با اختلاف سنی 50 ساله میپردازد. در این آزمون خودروی قدیمی که شورولت بلایر 1959 نامدارد با ابعاد بزرگتر و وزن خالص 1634 کیلوگرمی در مقابل خودروی جدید که شورولت ایمپالای 2009 است با ابعاد کوچکتر و وزن خالص 1549 کیلوگرم قرار گرفتهاست. اما همانطور که مشاهده کردید بلایر پیر با وجود بدنه کشیده و 85 کیلوگرم اضافهوزن، تقریبا به کلی تخریب شده و آسیب زیادی به سرنشین خود وارد کردهاست. این ویدئو، تئوری نامبرده را به کلی نقض میکند اما علت آن چیست؟
علت در این است که خودروهای جدید به گونهای طراحی میشوند تا انرژی حاصل از ضربه را به خوبی جذبکرده و این انرژی را به سرنشینان منتقل نکنند. به بیان دیگر، در خودروهای جدید دو عامل جذب بهینه انرژی و عدم تغییر شکل محل نشستن سرنشینان در جهت آسیب حداقلی به خوبی رعایتشده و رسیدن به این دو هدف، با طراحی درست مجموعه اتاق و شاسی خودرو میسر میشود. بنابراین میبینیم که وزن و چگالی بیشتر خودرو را نمیتوان ملاک برتری دانست، زیرا جرم زیاد بدنه خودرو، در صورتی که انرژی حاصل از ضربه به خوبی جذب نکند خود میتواند عاملی مهلک بوده و با انتقال آن به سرنشینان حتی موجب آسیبرساندن بیشتر هم گردد. با در نظر گرفتن این نکنه متوجه میشویم که پیشرفتهای حاصل در مقوله طراحی تا چه اندازه در حفاظت از جان افراد مهم بوده و بر خلاف قدیم که تمرکز بیشتر بر روی بحث زیباییشناسی خودروها قرار داشت، حال با افزایش میزان تولید و ترافیک خودروها، تمرکز بیشتری بر روی بحثهای مهم دیگر مانند ایمنی نیز دیده شده و بالانس موضوع حفاظت از جان سرنشینان در کنار اصول زیباییشناسی و آیرودینامیک بهینه، از جمله موارد چالش برانگیز در حیطه طراحی خودرو میباشد.
تجهیزات ایمنی پیشرفته در خودروهای جدید را جدی بگیرید!
همانطور که گفتهشد در کنار طراحی خودرو، تجهیزات ایمنی آن نیز از اهمیت بسیاری در حوادث و کاهش میزان آسیبها برخوردارند. امکانات ایمنی فعال مانند رادارهای آنالیزگر و سیستمهایی مانند ESC، بیشتر نقش پیش گیراننده دارند و هدف آنها، جلوگیری از اتفاقافتادن حادثه است. اما تجهیزات واکنشی مانند کمربندهای ایمنی و کیسههای هوا، در هنگام وقوع حادثه وارد عمل میشوند و اثر بسیاری در حفاظت از جان سرنشینان دارند. اگر امروزه به قصد خریدن یک خودروی روز سری به بازار زده یا در اینترنت به جستوجو بپردازید، لیست بلندبالایی از آپشنهای ایمنی را مشاهده خواهیدنمود که تقریبا هیچکدام از آنها در خودروهای قدیمی و کلاسیک دیده نمیشوند. عدم وجود این موارد در خودروهای قدیمی، تمرکز بیشتر راننده را در هنگام رانندگی طلب میکنند اما با وجود این امکانات، حتی با کاهش مقطعی تمرکز راننده در هنگام رانندگی، باز هم جان سرنشینان کمتر به خطر میافتد. در ادامه پیشنهاد میکنیم تا ویدئوی زیر را تماشا کنید :
در ویدئوی بالا، آزمونی به مناسبت سالگرد 20 سالگی سازمان ایمنی Euro NCAP از دو خودروی با اختلاف سنی 20 ساله گرفتهشده که خودروی جدید (Honda JAZZ 2017) با طراحی مناسبتر و دارا بودن ایربگهای راننده، جانبی و کناری موفق به دریافت 5 ستاره ایمنی شده در حالی که خودروی قدیمی (Rover 100 1997) با دارا بودن یک ایربگ راننده، تنها موفق به کسب 1 ستاره ایمنی شدهاست.
نتیجهگیری
این افسانه حقیقت ندارد
در پایان این افسانه، میتوان نتیجه گرفت که در مقایسه خودروهای جدید با خودروهای قدیمی و کلاسیک، خودروهای جدید ایمنتر بوده و توانایی بالاتری در حفظ و حراست از جان سرنشینان و آسیبرساندن کمتر به آنها را دارند. نوع طراحی خودرو در جهت جذب مناسب انرژی حاصل از تصادف بسیار حیاتی بوده و وزن و چگالی بیشتر فقط زمانی تاثیر مثبت دارد که طراحی خودرو حسابشده باشد. همچنین توجه و استفاده از امکانات ایمنی و پیشرفت و بهبود روزافزون آنها در طول سالهای اخیر، همواره عاملی مثبت و تاثیرگذار در مقوله ایمنی است و این عامل مهم در خودروهای پیشرفته امروز به خوبی دیده میشود.