عرضه خودرو به صورت قرعه کشی و تحویل آن به تقاضا کنندگان واقعی، برنامه مناسبی است و اگر به همین سبک عمل شود و فقط به کسانی که مصرف کننده واقعی این کالا باشند، خودرو داده شود، شاهد بهتر شدن نسبی وضعیت بازار خودرو خواهیم بود. در چنین وضعیتی انجام این اقدام می تواند تاثیر مثبتی در بازار خودرو داشته باشد و می تواند قیمت خودرو را در بازار تثبیت کند. این جملات طی یکی دو سال گذشته از زبان مسئولان خودروسازان گفته شده و تا این مدت نه تنها بازار خودرو به ثبات نرسیده بلکه قیمت ها به بیشترین حد خودشون در چند سال گذشته رسیده است.در این مقاله از اکادمی اتکس قصد داریم تا به تاثیرات قرعه کشی در تعیین قیمت خودرو بپردازیم پس در ادامه با ما همراه باشید.

از شهریور ماه ۱۳۹۴ که کمپین عدم خرید خودروی صفر به راه افتاد تا خردادماه ۱۳۹۹ که قرعه‌کشی خرید خودرو انجام شد کمتر از ۵ سال می‌گذرد اما تحولات در بازار خودرو چنان به سرعت رخ داده است که بسیاری از افراد را شگفت‌ زده می‌کند. عوامل بسیاری در این تغییرات موثر بودند که در این یادداشت قصد پرداختن به آن را نداریم اما مجموع این عوامل سبب شده تا امروز بازار خودرو با مشکل عدم توازن بین خودروی عرضه شده و تقاضای آن روبرو شود. در واقع از یک سو به دلیل تورم و انتظارات تورمی تمایل زیادی برای حفظ ارزش پول از طریق کالاهایی مانند خودرو افزایش یافته است و از سوی دیگر به دلیل شرایط تحریمی، کمبود قطعه و مشکلات دیگر، خودروسازان قادر نیستند نیاز بازار را برطرف کنند و از این رو قیمت خودرو در بازار به شدت افزایش یافته و در نتیجه شاهد افزایش اختلاف بسیار قیمت کارخانه با بازار آزاد هستیم. این افزایش افسارگسیخته قیمت سبب شده تا دولت از دو طریق برخورد با واسطه‌ها و جلوگیری از دلالی تا آنجا که ممکن است خودروی بیشتری به بازار تزریق کرده و نیز تقاضای واسطه‌ای را کاهش دهد و از سوی دیگر به شیوه‌های جدیدی که بتواند جوابگوی تقاضای مصرفی شامل شود اقدام به فروش خودرو نماید که آخرین نمونه آن قرعه‌کشی خرید خودرو است. 

مجوز افزایش قیمت خودرو

بازار خودرو پیش از تصمیم شورای رقابت سیر نزولی داشت که این کاهش ناشی از تعدیل نرخ ارز، به کارگیری سیاست‌های مشخص و احتمال آزاد شدن واردات خودرو در سال آینده بود اما با تصمیم شورای رقابت، بازار چهارچرخ‌ها یکباره نابسامان شد. افزایش سه ماهه قیمت خودرو از سوی خودروسازان به نوعی جهت دهی به بازار و دامن زدن به قیمت ها در بازار آزاد است. ایران خودرو و سایپا به‌دلیل تغییر فصلی قیمت‌ها چندان انگیزه‌ای برای فروش فوق‌العاده ماهانه ندارند و ترجیح می‌دهند پس از صدور مجوزهای فصلی شورای رقابت، اقدام به فروش کنند. البته این بی انگیزگی مختص فروش فوق‌العاده‌ها بوده زیرا در این روش فروش، قیمت خودروها قطعی بوده و خودرو سازان باید محصولات ثبت نامی را با هزینه تولید مشخص و اعلان شده تحویل دهند که از دید آنان به معنای زیان است.

تحریم و کاهش تولیدات خودروها

تولید خودرو در سراشیبی کاهش افتاده است. جدیدترین گزارش منتشر شده از سوی وزارت صمت، نشان می‌دهد که تولید خودرو توسط گروه صنعتی ایران خودرو  ۲۹درصد و از سوی شرکت خودروسازی سایپا بیش از ۱۵ درصد نسبت به اردیبهشت‌ ماه سال گذشته کاهش پیدا کرده است.

این کاهش تولید در حالی رخ داده است که وزارت صنعت، معدن و تجارت خودرو سازان را موظف کرده بود که امسال هم مانند سال گذشته، ۲۰ درصد افزایش تولید داشته باشند و دست‌کم، یک میلیون و ۲۰۰ هزار دستگاه خودرو به بازار تحویل دهند. اما آمار رسمی اردیبهشت‌ ماه، نشان می‌دهد که مجموع تولید دو خودروساز بزرگ، در دومین ماه سال‌جاری، نسبت به مدت مشابه سال قبل،  ۴۵ درصد افت را تجربه کرده‌ است.

پیش از تحریم، روزانه رقم قابل ملاحظه ای  خودرو در کشور تولید می‌شد که حالا این آمار به نوعی از نصف هم کمتر شده است. اما خودروسازان برای آرامش افکار عمومی چاره‌ای ندارند به جز آنکه وعده افزایش تولید بدهند.

در این‌باره اظهار نظرهای متفاوتی از سوی فعالان صنعتی وجود دارد. برخی از کارشناسان حوزه صنعت حرفشان این است: وقتی خودروساز از یک طرف شعار افزایش تولید سر می‌دهد اما خروجی آن، کاهش تولید است، یعنی عواملی از جمله، سوء مدیریت، بحران نقدینگی و مشکلات در خصوص تامین مواد اولیه، مانع از تحقق وعده خودروسازان شده است. در مقابل این اظهار نظر اما صاحب‌نظران دیگری قرار دارند که می‌گویند: خودروسازان علاقه دارند برای جبران زیان انباشته خود تعادل بازار را بر هم ریخته و موجب افزایش قیمت‌ها شوند.

و قرعه کشی خرید خودرو

فروش خودرو توسط شرکت های خودروساز از طریق طرح های فروش و پیش فروش نتوانست قیمت ها را در بازار متعادل کند و در جلسه ای با حضور مسوولان وزارت صمت و خودروسازان، راهکارهای فروش خودرو به مصرف کنندگان واقعی مورد بررسی قرار گرفت. سرانجام طرح فروش خودرو به صورت قرعه کشی به مصرف کنندگان واقعی در دستور کار قرار گرفت.

عرضه خودرو به صورت قرعه کشی و تحویل آن به تقاضا کنندگان واقعی، برنامه ظاهرا مناسبی است و اگر به همین سبک عمل شود و فقط به کسانی که مصرف کننده واقعی این کالا باشند، خودرو داده شود؛ شاهد بهتر شدن وضعیت بازار خودرو خواهیم بود. در چنین وضعیتی انجام این اقدام می تواند تاثیر مثبتی در بازار خودرو داشته باشد و می تواند قیمت خودرو را در بازار تثبیت کند. این راهکار یا همان قرعه کشی که در چند ماهه گذشته شروع شده است بر خلاف تصورات نه تنها قیمت خودرو در بازار را به ثبات نرسانده بلکه باعث افزایش قیمت های زیادی در بازار آزاد بوده ایم. کاهش تولید و در کنار آن شرایط تحریم خودروسازان از عوامل اصلی گرانی خودرو در بازار بشمار می روند و با انجام طرح قرعه کشی این سیستم نیز به جمع عوامل بالا پیوست و با اختلاف قیمتی که خودروها بین بازار آزاد و کارخانه داشتند تقاضا برای خرید خودرو چندین برابر شد. با توجه به این اختلاف قیمت نسبتا زیاد اکثر افرادی که در این سیستم ثبت نام می کنند به فکر فروش خودرو در بازار آزاد هستند، این حجم از تقاضا نه تنها باعث نشد خودروها به دست مصرف کننده واقعی برسد، بلکه با تحویل خودروها توسط خریداران و انبار کردن خودروها به امید افزایش قیمت ها در هر فصل از سال باعث افزایش قیمت مجدد خودروها شده است. تا زمانی که اختلاف قیمت بازار آزاد و کارخانه زیاد و همچنین میزان عرضه در هر پیش فروش و فروش فوق العاده پایین باشد این سیستم قرعه کشی توان پایین آوردن قیمت خودروها نخواهد داشت.

فروش خودرو از طریق قرعه کشی نشان دهنده کاهش عرضه است و این امر در افزایش قیمت خودرو مزید بر علت شده است. در شرایطی که خودروسازان به شکل قطره چکانی خودرو را عرضه می کنند و دولت نیز در فروش آن به خودروسازان کمک می کند و همچنین خودروهای زیادی در پارکینگ منازل وجود دارد، وضعیت بازار خودرو به همین شکل باقی مانده و شاهد سرمایه ای شدن خودرو خواهیم بود. همان طور که شاهد این هستیم که خودرویی که در کف بازار 200 میلیون تومان است، در قرعه کشی با قیمت 110 میلیون تومان به فروش می رسد. به عبارت دیگر قرعه کشی خودرو دلهره و اضطراب بیشتری ایجاد کرده و زمانی که عرضه کم است و هیجان نیز در بازار ایجاد می شود، فروشنده بازار نیز برای عرضه دست نگه می دارد. بنابراین در صورت افزایش عرضه خودرو تعادل میان عرضه و تقاضا نیز افزایش یافته و بازار به مرور به آرامش خواهد رسید.

به صورت کلی، زمانی شرایط بازار خودرو متعادل می شود که خریدار بدون هیچ محدودیتی بتواند از نمایندگی خودرو بخرد و این موضوع با تاثیر گذاری خود می تواند شوکی برای بازار باشد. در این صورت خودروهای موجود در پارکینگ منازل نیز به بازار عرضه می شوند و و دیگر به شکل سرمایه ای عمل نخواهند کرد.

با توجه به افزایش مستمر قیمت های خودرو از سوی کارخانه و در نتیجه افزایش قیمت ها در بازار آزاد، پیدا کردن قیمت به روز خودروها تا حدودی کار دشواری شده است در همین رابطه ما به شما سیستم هوشمند قیمت گذاری اتکس را پیشنهاد میکنیم.

شما خوانندگان گرامی می توانید جهت آگاهی دقیق از قیمت های روز بازار خودروی ایران به سرویس قیمت خودروی اتکس  مراجعه کنید. همچنین اطلاعات خروجی این سرویس به عنوان یکی از قدرتمندترین ابزارهای آنلاین تحلیل قیمت خودرو، به صورت کاملا به روز و مبتنی بر شرایط روز بازار آپدیت شده و شما می توانید قیمت خودروی مورد نظر خود را در سه حد بالا، متوسط و پایین بر روی نمودار مشاهده کنید.