خب ابتدا نگاهی کلی به مکانیزم عملکرد چراغ چک می‌اندازیم. چراغ چک بخشی از سیستم عیب‌یابی خودرو محسوب می‌شود و در زمانی که روشن می‌شود در واقع یک پیغام در ECU دریافت شده که این پیغام از طریق سنسورها که در بخش‌های مختلف خودرو نصب شده به ECU ارسال می‌شوند. ECU نیز پس از تحلیل این پیغام در صورتی که خود سیستم قادر به رفع آن نباشد، چراغ چک را روشن کرده و همزمان رایانه یک کد خطا را در حافظه خود ذخیره میکند که این کد را می توان با ابزار اسکن الکترونیکی یا همان دستگاه دیاگ بازخوانی کرد. خواندن این کد به طور معمول، تنها شما را در مسیر خطا هدایت میکند و حتما برای تشخیص و تحلیل آن نیاز به یک شخص حرفه‌ای و با تجربه می‌باشد.
حال وقت آن رسیده تا بدانیم چه عواملی باعث نمایان شدن این هشدار می‌شود. موتور خودرو و سیستم کنترل آلایندگی به نوعی با یکدیگر مرتبط هستند که سلامت سیستم کنترل‌آلایندگی نشان‌دهنده سلامت کلی موتور خودرو است، از این‌رو سیستم عیب‌یابی خودرو به گونه‌ای طراحی شده تا در تمام مدت همواره میزان آلایندگی خودرو را تحت‌نظر داشته باشد. درواقع به بیان کلی باید بگوییم که هر مشکلی که موجب افزایش آلایندگی نسبت به حد نرمال، افزایش مصرف‌سوخت، و یا اختلال در سیستم احتراق خودرو شود، باعث روشن شدن چراغ چک خواهد بود؛ خواه این افزایش مصرف سوخت و آلایندگی به دلیل باز بودن درب باک بنزین باشد یا وجود نقص در وایرها فرقی نمی‌کند، ECU خودرو به محض رویت کوچکترین تغییر در پارامترهای ارسالی از سنسورها و تحلیل آن دستور روشن شدن چراغ چک را صادر خواهد کرد.
همانطور که اشاره شد، روشن شدن این چراغ ممکن است دلیل بسیار ساده‌‌ای همانند باز بودن درب باک خودرو داشته باشد و یا برعکس خبر وجود یک مشکل اساسی را بدهد. شاید این سوال برای شما هم پیش آمده باشد که آیا این چراغ بدون دلیل و بر اثر اشتباه کامپیوتر مرکزی روشن می‌شود یا خیر؟ زیرا این یک مورد بسیار رایج است که چراغ چک پس از مدتی روشن ماندن و یا حتی با یک بار خاموش و روشن کردن خودرو خاموش شود؛ پاسخ این سوال (بله) است اما نه بر اثر اشتباه کامپیوتر مرکزی ، زیرا کامپیوتر همواره بر اساس محاسبات و داده‌های ارسالی از سوی سنسورها تصمیم‌گیری میکند. درواقع گاهی ممکن است به دلایل متفاوتی از جمله تغییر رطوبت هوا و یا نشت مقدار جزئی آب در باک بنزین شما با روشن شدن ناگهانی چراغ چک مواجه شوید که پس از مدت کوتاه این چراغ خاموش می‌شود.
همانطور که از اسم این چراغ پیداست این چراغ مربوط به اتفاقات و خطاهای اطراف موتور است و دلایل روشن شدن چراغ چک به همین تعداد اندک که اشاره شد محدود نمی‌شود و لیست بلند بالایی از دلایل روشن شدن چراغ چک به تناسب هر خودرو موجود است؛ اما در این بین چند دلیل وجود دارد که به عنوان دلایل رایج روشن شدن چراغ چک شناخته می‌شوند. در ادامه به توضیحات بیشتری در مورد این عوامل خواهیم پرداخت.
10 دلیل رایج روشن شدن چراغ چک:
۱. شل بودن یا باز بودن درب باک:
یکی از ساده‌ترین و پیش پا افتاده ترین عواملی را که می‌توان نام‌برد، باز بودن و یا خرابی در باک است که موجب هوا کشیدن باک خودرو می‌شود، پس اگر چراغ چک خودروی شما روشن شد ، اولین چیزی که باید بررسی شود درب باک است.
۲. وجود ایراد در عملکرد سنسور اکسیژن :
سنسور اکسیژن دارای بیشترین درصد خرابی در بین سنسورها در خودرو‌های ساخت داخل است، دلیل آن هم استفاده از از قطعات الکترونیکی و سنسور‌های بی‌کیفیت ساخت چین است که خودروساز‌های داخلی اصرار به استفاده از آنها دارند ؛ اما در حالت کلی این قطعه به دلایلی مثل روغن سوزی یا کارکرد نادرست سیستم برق از کار می‌افتد.
۳. وجود ایراد در عملکرد مبدل کاتالیستی:
وظیفه مبدل کاتالیستی کاهش گاز‌های سمی خروجی از اگزوز است. اگر مبدل کاتالیستی خودروی شما شکسته شده باشد و یا به هر نحوی دچار آسیب شده باشد ، موجب افزایش مصرف سوخت و کاهش شتاب و در نتیجه روشن شدن چراغ چک خواهد شد.آسیب دیدن مبدل کاتالیستی یا همان کاتالیزور یکی از پر هزینه‌ترین موارد محسوب می‌شود.
۴. فرسودگی و یا سوختن شمع:
از آنجایی که شمع مستقیما به احتراق خودرو مربوط می‌شود از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و بی‌توجهی به زمان تعویض آن باعث آسیب دیدن بخش های دیگر نیز می‌باشد.
۵. خرابی وایر:
خرابی وایرها موجب می‌شود تا برق به صورت مناسب به شمع‌ها نرسد و در نهایت هم به کوئل آسیب وارد می‌شود و هم موجب اختلال در احتراق خودرو می‌شود.
۶. وجود ایراد در عملکرد کوئل:
با توجه به نقش کوئل در سیستم سوخت و ساز خودرو ، نقص در این بخش موجب اختلال در کارکرد سیلندرها است و در نتیجه روشن شدن چراغ چک را به همراه دارد.
۷. وجود ایراد در عملکرد ترموستات:
قطعه‌ای پرکارکرد خصوصا در نواحی گرمسیر، کارکرد زیاد این قطعه موجب فرسودگی آن شده و از عوامل رایج روشن شدن ENGINE CHECK می باشد.
۸. وجود ایراد در عملکرد مپ سنسور:
سنسور خلا یا مپ سنسور وظیفه تشخیص میزان مکش هوا توسط پیستون‌ها را برعهده دارد.
۹. وجود ایراد در عملکرد سنسور هوای ورودی:
کار این سنسور تشخیص میزان هوای ورودی و ارسال آن به ECU جهت عملکرد مناسب انژکتور می‌باشد.
۱۰. وجود ایراد در عملکرد سیستم EGR:
EGR درواقع به سیستم چرخش مجدد گاز های اگزوز گفته می‌شود ، به گونه‌ای که با چرخش مجدد آن ضمن خنک شدن دمای این گاز بخشی از گاز مجددا برای سوخت و ساز به محفظه احتراق انتقال داده می‌شود.
سنسور اکسیژن معیوب و در نهایت چراغ چک روشن
کاتالیست معیوب و ارسال پیام چک به ECU
خرابی شمع نیز میتواند باعث روشن شدن چراغ چک شود
باز ماند درب باک خودرو و ایجاد کد خطا در ECU
در هنگام روشن شدن چراغ چک چه‌کاری باید انجام دهیم؟
وقتی چراغ چک روشن می‌شود بسته به نوع مشکل ممکن است چمک‌زن و یا پیوسته باشد و همانطور که مشخص است چشمک‌زدن آن نشان از فوریت عیب‌یابی خودرو است اما اگر نور آن پیوسته باشد مشکل اظطراری نیست. می‌دانیم که چراغ چک میتواند معانی بسیاری داشته باشد و همانطور که اشاره شد روشن شدن این چراغ بدین معنا نیست که شما به محض روشن شدن آن، خودرو را در کنار جاده متوقف کنید و ادامه مسیر را با یدک‌کش به سمت تعمیرگاه بروید بلکه این چراغ به شما هشدار می‌دهد تا در اولین فرصت خودروی خود را جهت عیب‌یابی به تعمیرگاه ببرید..
قطعا اگر این اخطار را نادیده بگیرید باید متحمل مخارج سنگین تعویض بعضی از قطعات خودرو شوید. البته در برخی موارد رایانه‌مرکزی خودرو یا همان ECU قدرت خودرو را کاهش می‌دهد تا خطر آسیب را محدود کند. در مجموع و به‌طور خلاصه اقداماتی که شما باید در مواجهه با روشن شدن ENGINE CHECK انجام دهید؛ در نوبت اول حفظ خونسردی و آرامش است و پس از آن بررسی کردن علائم دیگر مانند چراغ روغن و یا چراغ ترمز و بررسی کردن درب باک است ، و در نهایت اگر خودرو همزمان با روشن شدن چراغ چک دچار افت سرعت و شتاب شده باشد نشان از یک مشکل جدی است که نیاز فوری به عیب‌یابی دارد.
کارشناسی
در ابتدای مطالب گفته شد که برای تشخیص و تحلیل سیستم عیب‌یابی به کمک دستگاه دیاگ نیاز به یک شخص حرفه‌ای و با تجربه می‌باشد زیرا هرکسی میتواند با تهیه یک دستگاه دیاگ ارزان قیمت کد‌های ثبت شده در رایانه خودرو را بخواند اما برای تحلیل درست این کد‌ها و خطاها نیازمند یک کارشناس خبره در این زمینه هستیم . اصطلاح دیاگ‌زدن تنها در زمان روشن شدن چراغ چک محدود نمی‌شود و از کاربردهای مهم آن در هنگام خرید خودرو است. در این زمان کارشناس میتواند با بررسی پارامترهای مختلف، مواردی همچون سلامت موتور و میزان کارکرد خودرو را مورد سنجش قرار دهد. ترکیب تجربه بالا کارشناسان اُتکس بعلاوه دستگاه دیاگ حرفه ای که آنها در اختیار دارند به شما کمک میکند تا قبل از خرید خودرو آن را کارشناسی کامل فنی بکنید؛ اُتکس، بستری مناسب و قابل اطمینان در جهت خرید خودرو بوده و شما می‌توانید در صورت نیاز، درخواست کارشناسی خودرو در محل را بدهید و اگر با با پر کردن فرم و پرداخت آنلاین مشکل دارید، با شماره شرکت 28428466-021 و داخلی شماره 1 تماس بگیرید.